Vogeltellingwerkgroep
Vogeltelling werkgroep
Wat is vogeltelling (inventarisatie)?
Jaarlijks worden door leden van de Vogelwerkgroep Nederweert volgens bepaalde methodes diverse vogeltellingen uitgevoerd. Hiermee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het vastleggen van actuele verspreiding en verandering van diverse vogelsoorten.
Inventariseren betekent vroeg uit de veren, want de meeste vogels zingen voor of rondom zonsopgang en in het late voorjaar zijn de nachten erg kort. De vogeltellers tellen ieder jaar een (vast) gebied, waardoor de ontwikkeling van de broedvogelstand in dat gebied goed in de gaten kan worden gehouden.
Broedvogelinventarisatie
De Vogelwerkgroep Nederweert doet vanaf 1994 jaarlijks onderzoek naar het voorkomen van zeldzame en schaarse broedvogels in Nederweert. Het onderzoek wordt uitgevoerd volgens een gestandaardiseerde methode zoals die door SOVON (Samenwerkende Organisaties Vogel Onderzoek Nederland) wordt gehanteerd. In Nederweert verzamelde gegevens kunnen daardoor vergeleken worden met onderzoeksgebieden elders in Nederland. Door het gebruik van één methode is het mogelijk opeenvolgende jaren met elkaar te vergelijken en kunnen aantalsontwikkelingen worden vastgesteld.
Telgebieden
Nederweert werd (m.u.v. de Groote Peel) in 1994-2019 vlakdekkend onderzocht (9000 ha.), verdeeld over 21 telgebieden. Vanaf 2020 worden 16 gebieden onderzocht. Telgebieden variëren in grootte van 70 ha. tot 750 ha. In de periode maart/juni worden per telgebied 5 tot 8 ochtendbezoeken gebracht en 1 tot 3 avond-/nachtbezoeken. Daarnaast wordt een aantal soortspecifieke bezoeken gebracht. Het onderzoek wordt door circa 25 waarnemers uitgevoerd.
Resultaten
Door Nederweert jaarlijks te monitoren is een schat aan gedetailleerde informatie beschikbaar en is veel bekend over de aantalsontwikkeling van de onderzochte soorten. Uit onderzoek blijkt dat de meeste weidevogels het erg moeilijk hebben en bosvogels als kleine bonte specht en boomklever flink in aantal zijn toegenomen. Daarnaast zijn er sterke aanwijzingen dat bruine kiekendief en paapje tot de verdwenen broedvogels gaan behoren. Er hebben zich echter ook nieuwe soorten gevestigd zoals grauwe gans, raaf en middelste bonte specht. Omdat de status en het voorkomen van veel soorten broedvogels goed bekend zijn, is het effect van bijvoorbeeld natuurontwikkeling, veranderingen in bosbeheer, agrarisch grondgebruik, verstedelijking en weersinvloeden te meten. Daarnaast zijn de onderzoeksresultaten belangrijk voor het beleid van gemeentelijke en provinciale overheden en terreinbeheerders.
Punt Transect Telling (PTT)
Een aantal leden van de Vogelwerkgroep Nederweert doet al vele jaren mee aan de Punt Transect Telling (PTT). De coördinatie hiervan is in handen van SOVON en de deze telling maakt deel uit van een landelijk project van ongeveer 650 routes. Het doel van PTT is om het voorkomen, de aantallen en de trends van wintervogels te volgen. De tellingen vinden plaats in de periode van 15 december tot en met 1 januari.
In Nederweert zijn vier routes uitgezet waarbij de telpunten maximaal 500 meter uit elkaar liggen. Iedere route heeft twintig telpunten. De afstand tussen de telpunten wordt per auto afgelegd. Bij elk telpunt wordt 5 minuten lang, iedere vogelsoort en de aantallen genoteerd.
Daar altijd dezelfde routes (met dezelfde telpunten) worden afgelegd, geeft deze telling een mooi verloop te zien van de vogelsoorten die in de winterperiode in Nederweert te zien zijn. Voor meer informatie over de verschillende soorten en de aantallen , kijk op de website van SOVON.
Midwintertelling
Al vanaf de oprichting van de Vogelwerkgroep Nederweert wordt er door een aantal leden actief meegedaan aan de midwintertelling. Deze telling staat net als de Punt Transect Telling onder de coördinatie van SOVON. De telling vindt telkens plaats in het tweede weekend van januari.
Bij de Midwintertelling worden vooral watervogels geteld. Er worden ook notities gemaakt over de weersomstandigheden. Met name de aanwezigheid van sneeuw/ijs en de waterstand kunnen van grote invloed zijn op de aanwezige soorten.
In Nederweert wordt meerdere gebieden geteld. De telling vindt ’s meestal in de ochtend plaats. De gebieden die geteld worden zijn:
1) Noordervaart, vanaf het Sluis Noordervaart tot het Deurnes kanaal,
2) Zuid-Willemsvaart, vanaf Randweg brug tot sluis 13,
3) De Banen en het Sarsven,
4) De Kwegt,
5) De vennen aan de Schoordijk,
6) de Kanalendriesprong,
7) de retentiebekkens op de Laarderheide.
Gedetailleerde gegevens van de Midwintertelling zijn te vinden op de website van SOVON (Watervogelproject).
Trektelling
Van maart tot en met juni en van augustus t/m december wordt in de Groote Peel de voor- najaarstrek gevolgd. Locatie is “aan de Berg”. Trektellingen kunnen op alle dagen van de week plaatsvinden. Soorten en aantallen worden genoteerd en op de site trektellen.nl weergegeven. De coördinatoren voor de trektellingen zijn Mariet Mackus en John Maes.
Vragen over de activiteiten van onze vogeltellingwerkgroep?
Neem contact op met onze vogeltellingcoördinator: Thijs Loven (06 – 279 92 922).